Kazerne Defensie

Nieuwsbericht 10 juli 2025 - De komst van de Kazerne naar Zeewolde heeft een enorme impact op de gemeente. Niet alleen door het feit dat er ruim 5.000 arbeidsplaatsen en 2.000 opleidingsplaatsen komen binnen de gemeentegrenzen, maar vooral vanwege de effecten op mobiliteit, natuur, recreatie en de directe gevolgen voor agrariërs die moeten wijken voor de komst van de kazerne. De gemeente Zeewolde benadrukt in haar zienswijze dat zij volwaardig gesprekspartner wil zijn van Defensie. Alleen als de gemeente structureel en tijdig wordt betrokken, kan er gewerkt worden aan een zorgvuldige inpassing van deze nationale opgave  op het grondgebied van Zeewolde.

Belang van Zeewolde staat voorop

Startpunt van de zienswijze is dat de voorkeur van de gemeente Zeewolde nog steeds uitgaat naar de locatie Oosterwold als meest geschikte plek voor de vestiging van de centrale kazerne. Oosterwold biedt naar de mening van de gemeente een betere ruimtelijke inpassing, een gunstigere bereikbaarheid en meer mogelijkheden voor woningbouw en economische ontwikkeling. Tegelijkertijd erkent Zeewolde het nationale belang van het versterken van de defensie-infrastructuur en realiseert de gemeente zich dat Defensie het uiteindelijke besluit neemt over de locatiekeuze.

Vanuit dat perspectief staat Zeewolde open voor een constructieve samenwerking om te kijken hoe de opgave op een verantwoorde manier kan worden ingepast in de gemeente. Het belang van Zeewolde en haar inwoners moet daarbij optimaal worden geborgd.

Gelijkwaardige samenwerking met Defensie

In de zienswijze wordt onderstreept dat de vestiging van een kazerne van deze omvang een ingrijpende ontwikkeling is voor Zeewolde. De gemeente zet in op een langdurige, gelijkwaardige samenwerking, waarbij Defensie als toekomstige grootste werkgever ook een brede maatschappelijke bijdrage levert aan de gemeente. Draagvlak in de samenleving en ruimte voor inbreng van de gemeente, inwoners en regionale partners zijn daarbij essentieel.

Zorgen over locatie Spiekweg

De gemeente heeft nadrukkelijk zorgen bij de locatie Spiekweg. In de zienswijze wordt aandacht gevraagd voor onder meer de bereikbaarheid via de Nijkerkerbrug, Knooppunt Hoevelaken en de A28, die nu al onder druk staan. Daarnaast is er zorg over de impact op de directe omgeving, zoals geluidsoverlast en gevolgen voor natuur- en recreatiegebieden. Ook de toekomst van agrariërs in het gebied baart zorgen. Verder vraagt de gemeente aandacht voor de cumulatieve effecten van het vliegverkeer van jachtvliegtuigen vanaf Lelystad Airport, waarvan Zeewolde mogelijk geluidshinder zal ondervinden. De gemeente gaat er vanuit  dat deze zorgen serieus worden meegenomen in het vervolgproces.

Zeewolder bod

Om het gesprek met Defensie op een constructieve manier voort te zetten, werkt de gemeente Zeewolde aan het zogenaamde 'Zeewolder bod'. Hierin worden de randvoorwaarden en uitgangspunten benoemd waaronder de vestiging van de centrale kazerne op de Spiekweg op een verantwoorde manier mogelijk kan worden gemaakt. Het bod is bedoeld om te komen tot heldere afspraken waarmee zowel de belangen van Defensie als die van Zeewolde goed worden geborgd.

De gemeente blijft zich inzetten voor een open, constructieve dialoog met Defensie en andere betrokken partijen om te komen tot werkbare en duurzame oplossingen, waarbij nationale en lokale belangen in balans zijn.

Documenten

• Zeewolde zienswijze ontwerp (NPRD) (pdf, 3 MB)
• Bijlage 1 Mobiliteit (pdf, 244 KB)
• Bijlage 2 Impact op de omgeving (pdf, 211 KB)
• Bijlage 3 Onvolkomenheden in plan MER (pdf, 226 KB)
• Bijlage 4 Fouten in rapportages (pdf, 141 KB)

Nieuwsbericht 23 mei 2025 - Het college van B&W van de gemeente Zeewolde is verrast door het eenzijdig genomen besluit van het kabinet om de locatie Spiekweg aan te wijzen als voorkeurslocatie voor de nieuwe centrale kazerne. De gemeente geeft de voorkeur aan de locatie Oosterwold omdat dit een betere locatie is voor Zeewolde en voor Defensie.

Wethouder Hermans: Wij erkennen het belang van het versterken van Defensie en daarom hebben wij ons vanaf het begin constructief opgesteld richting Defensie, met het oog op de huisvesting van de centrale kazerne binnen onze gemeente. Wij vinden, gesteund door de gemeenteraad, dat de locatie Oosterwold de betere locatie is voor Defensie. Gezien de ruimtelijke inpassing, bereikbaarheid en potentie op het gebied van woningbouw en economische activiteit. De gemeente heeft daarnaast grote zorg over de uitdagingen die de locatie Spiekweg met zich meebrengt op het gebied van mobiliteit, ontsluiting van Zeewolde en haar Gelderse buurgemeenten.

Voor een gemeente van de omvang van Zeewolde is de komst van de kazerne een grote opgave. Dat Defensie op deze manier aan ons advies is voorbijgegaan door eenzijdig te kiezen voor de Spiekweg, roept vragen op over de mate waarin wij als lokale overheid serieus worden genomen en onze belangen worden meegewogen bij dit impactvolle besluit. Zeker ook omdat er vanuit onze gemeenteraad een motie ligt om Defensie te overtuigen dat de locatie Oosterwold de betere locatie is voor Defensie.

Het college gaat opheldering vragen over het voorgenomen besluit.

Kijk voor meer informatie op de website van het ministerie van Defensie(Verwijst naar een externe website).

Nieuwsbericht 13 november 2024 - Het Ministerie van Defensie is op zoek naar meer ruimte voor ondersteunende diensten en heeft verschillende locaties onderzocht voor de bouw van een nieuwe centrale kazerne. Op 12 november 2024 maakte Defensie bekend dat er nog 2 kansrijke locaties overblijven. 

Beide locaties bevinden zich in de gemeente Zeewolde: in Oosterwold en aan de Spiekweg. De locatie aan de Gooiseweg is door Defensie als niet kansrijk aangemerkt en wordt daarom niet verder onderzocht. De bekendmaking van deze kansrijke locaties is een tussenstap in het uitgebreide proces van de milieueffectrapportage (MER). De MER is een instrument om de milieugevolgen van een project in kaart te brengen en te helpen bij besluitvorming.

Een zorgvuldige afronding van het onderzoek vraagt meer tijd. Het Ontwerp Nationale Beleidsvisie Ruimte voor Defensie verschijnt daarom eind mei in plaats van in het eerder door Defensie gecommuniceerde eerste kwartaal van dit jaar. 

Voor de agrarische families in de onderzoeksgebieden betekent dit dat zij nog langer in onzekerheid blijven zitten. “Ik wil de zorgvuldigheid van het NPRD-proces blijven garanderen. Hier is helaas meer tijd voor nodig. Daarom kan ik niet anders dan de planning bijstellen en eind mei de voorlopige voorkeurslocaties bekendmaken. Ik begrijp dat mensen hiermee langer in onzekerheid blijven, maar dit is nodig voor een zorgvuldig proces”, aldus de staatssecretaris.  

Dat het Ontwerp Nationale Beleidsvisie nu eind mei verschijnt, heeft geen gevolgen voor de rest van de planning. Voor de zomervakantie kan iedereen die dat wil een zienswijze indienen. Ook kan het kabinet nog steeds eind dit jaar de definitieve beleidsvisie vaststellen.

Lees de Brief Tweede Kamer (pdf, 87 KB): Bijstelling planning NPRD.

Uit de brief die Staatssecretaris Tuinman op 12 december 2024 naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, komt naar voren dat Lelystad Airport verder wordt onderzocht als locatie voor jachtvliegtuigen.

Naast Lelystad Airport zijn ook de locaties Eelde en De Peel nog in beeld voor zowel het totale aantal van 2300 sorties als de halve behoefte van 1150 sorties. Eén sortie is het opstijgen en landen van een jachtvliegtuig. De locaties Woensdrecht en Twente worden nader onderzocht voor alleen de halve behoefte van 1150 sorties.

De keuze van de voorkeurslocatie voor jachtvliegtuigen wordt in het voorjaar van 2025 verwacht. 

Kijk voor meer informatie op  www.defensie.nl/ruimtevoordefensie(Verwijst naar een externe website).

Naast de behoefte van Defensie aan een locatie voor de centrale kazerne is er ook ruimte nodig voor aanvullende activiteiten. In heel Nederland zijn hiervoor locaties in onderzoek. Kijk op www.defensie.nl/ruimtevoordefensie(Verwijst naar een externe website).

Tijdens een bijeenkomst op 17 januari 2024 gaf Defensie uitleg over de Notitie Reikwijdte en Detailniveau(Verwijst naar een externe website). In de notitie staat welke mogelijkheden Defensie onderzoekt om te bepalen wat de beste plek of manier voor Defensie is om te bouwen, oefenen of vliegen. Tijdens de bijeenkomst vertelde Defensie meer over de planning. Op www.defensie.nl(Verwijst naar een externe website) kunt u de opname van deze bijeenkomst terugkijken. Het is niet meer mogelijk om op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau te reageren. Dit kon tot en met 12 februari 2024.

De gemeente Zeewolde heeft een zienswijze (reactie) (pdf, 1 MB) ingediend op de plannen van Defensie. In dit document reageert de gemeente op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau en het Participatieplan.

Nota van antwoord op Notitie Reikwijdte en Detailniveau

Er zijn ruim 2.200 reacties op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau binnen gekomen. Ook de gemeente heeft een zienswijze ingediend. De antwoorden op de zienswijzen staan in de Nota van antwoord. Deze nota is openbaar. U kunt de nota downloaden op de website van Defensie.

Alternatievenonderzoek nieuwe kazerne voor ondersteunende eenheden

In 2022 voerde Defensie al een ambtelijke verkenning uit naar kansrijke locaties om ondersteunende eenheden samen te brengen op een locatie. Dit stond bekend als de centrale kazerne. De locatie aan de Spiekweg kwam hierbij als voorkeurslocatie naar voren. Op de website van Defensie(Verwijst naar een externe website) vindt u dit zogeheten alternatievenonderzoek. Net als een zogeheten addendum, waarin extra analyses staan.